จากปากคำของพนักงานที่องค์กรมองว่าเป็น Deadwood

คำว่า Deadwood เราคงจะได้ยินกันมาบ้างไม่มากก็น้อย ส่วนใหญ่เราจะใช้เรียกพนักงานที่ไม่มีผลงาน ไม่สามารถทำงานได้ และไม่มีพฤติกรรมที่ดีในการทำงาน เรียกได้ว่า ไม่สมควรที่จะอยู่ทำงานในองค์กรแล้ว เพราะไม่มีประโยชน์ และไม่สร้างมูลค่าเพิ่มในการทำงานใดๆ เลย คงสงสัยมั้ยครับว่า ในองค์กรของเรานั้น จะมีพนักงานแบบที่ไม่มีประโยชน์อะไรเลย แบบนี้ทำงานอยู่จริงๆ หรือ

ผมได้มีโอกาสพูดคุยกับพนักงานที่ถูกจัดให้เป็น Deadwood มาหลายคนแล้ว ซึ่งแต่ละคนก็ได้ให้เหตุผลที่น่าคิดเหมือนกันว่า ทำไมเขาถึงถูกมอง และถูกจัดให้เห็น Deadwood ขององค์กร ลองมาอ่านกันดูนะครับ

• ไม่เคยสอนงาน เหตุผลแรกที่ทำให้พนักงานทำงานไม่ได้ตามที่เจ้านายสั่งมาก็คือ ไม่เคยมีใครมาสอนว่าจะต้องทำอย่างไร และไม่มีใครมาบอกว่า ที่ถูกต้องจะต้องเป็นอย่างไร ก็เลยทำอย่างที่ตนเองเข้าใจ พอส่งงานไป ก็ถูกมองว่าทำไมทำงานแบบไม่คิด แค่นี้คิดเองไม่ได้หรือ เรียนมาตั้งสูง ฯลฯ แล้วก็ตามด้วยคำพูดแบบไม่ไว้หน้า ซึ่งก็ทำให้พนักงานรู้สึกไม่ดี ผลก็คือ ยิ่งทำให้ไม่อยากทำงานเข้าไปอีก

• ไม่มอบหมายงานให้ทำ เหตุผลที่สองก็คือไม่เคยมอบหมายงานที่สำคัญๆ ตามหน้าที่ความรับผิดชอบที่กำหนดไว้ ให้ทำเลย เพราะถูกมองว่า เพิ่งเข้ามาใหม่ หรือ น่าจะยังไม่สามารถทำงานนี้ได้ ก็เลยยังไม่ให้งาน พอไม่ให้ ก็ไม่ได้ทดลองทำ ไม่ได้ทำก็ไม่รู้ว่าทำอย่างไร แต่นายกลับมองว่า ทำไม่ได้ก็เลยไม่ให้ทำ แล้วพอไม่ได้ทำอะไรตามตำแหน่งหน้าที่ที่ควรจะทำ ก็เลยถูกมองว่าเป็น Deadwood เลย

• คิดไม่ตรงกับนาย อีกเหตุผลหนึ่งก็คือ เสนอความคิดอะไรไป นายก็บอกว่าใช้ไม่ได้ และสาเหตุที่ใช้ไม่ได้ก็เพราะความคิดนั้นไม่ตรงกับของนาย หรือบางความคิดเห็นก็ไปขัดแย้งกับความเห็นของนาย ทั้งๆ ที่นายก็พูดอยู่เสมอว่า “มีความคิดอะไรดีๆ ก็เสนอมาได้เลยไม่ต้องกลัว” แต่พอเสนอไปแล้วไม่ถูกใจ ก็เลยกลายเป็น Deadwood ไปเลย

• ถูกใส่ร้าย อีกสาเหตุหนึ่งที่ได้รับการบอกเล่ามาก็คือ “ผมถูกใส่ร้าย” เนื่องจากพนักงานที่ถูกมองว่าเป็น Deadwood นั้น เป็นพนักงานที่เป็นคนเงียบๆ ชอบนั่งทำงานคนเดียว ไม่ค่อยสุงสิง หรือไปนินทาใคร พอคนอื่นมานินทาพนักงานคนอื่นให้ฟัง เขาก็ทนไม่ได้ต้องชิ่งออกจากกลุ่ม แล้วพนักงานตัวดี ก็เลยพยายามจะเอาพฤติกรรมที่ตนไม่ชอบใจนั้นไปนินทาให้นายของตนเองฟัง ใส่ร้ายป้ายสี ใส่ไข่เต็มที่ จนนายก็เริ่มเชื่อ สุดท้ายก็เลยมองพนักงานคนนี้เป็น Deadwood ไปจริงๆ

• ตรงเกินไป พนักงานบางคนเป็นคนตรงไปตรงมา ใครทำอะไรไม่ถูก ก็จะบอกตรงๆ อะไรที่ไม่ควรก็จะแจ้งให้ทราบทันที ก็เลยทำพฤติกรรมแบบนี้กับหัวหน้าของตนเอง โดยที่อาจจะมีการเตือน หรือการบอกกล่าวต่อหน้าพนักงานคนอื่น ซึ่งทำให้หัวหน้าเสียหน้าต่อหน้าพนักงาน จากนั้นเป็นต้นมา ก็เลยถูกมองว่าเป็น Deadwood มาตลอด ไม่เกิด ไม่โต อีกต่อไป

• ไม่ยอมเปลี่ยนแปลง อีกเหตุผลหนึ่งที่มักจะใช้อ้างก็คือ พนักงานคนนี้เป็นคนที่ไม่ยอมรับการเปลี่ยนแปลง องค์กรพยายามที่จะเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น แต่พนักงานคนนี้กลับต่อต้าน ไม่ยอมรับ แถมยังไปยุยงเกลี้ยกล่อมพนักงานคนอื่นให้ขัดขวางการเปลี่ยนแปลงอีกด้วย ก็เลยถูกมองว่าเป็น Deadwood ซึ่งพนักงานเองให้เหตุผลว่า จริงๆแล้วเขาไม่เคยต่อต้านอะไร แต่เวลาที่เขาถามอะไรไป ก็มักจะไม่มีคำตอบที่เหมาะสมจากผู้บริหาร บางครั้งก็แค่สอบถามถึงผลกระทบที่จะมีต่อการเปลี่ยนแปลงว่าจะมีผลอะไร แล้วสิ่งที่เป็นอยู่จะแก้อย่างไร ที่ถามก็เพราะอยากได้คำตอบจริงๆ แต่ผู้บริหารกลับมองว่า นี่เป็นการต่อต้านการเปลี่ยนแปลง ทั้งๆ ที่ผู้บริหารเองก็ตอบไม่ได้ เพราะไม่ได้เตรียมคำตอบมา

• ชีวิตนี้พอแล้ว พนักงานบางคนเป็นอย่างนี้จริงๆ ก็คือ ขอให้ตนได้ทำงานแค่นี้ก็พอ ไม่ต้องมาฝึก ไม่ต้องมาฝน ไม่ต้องมาอบรม หรือพัฒนาอะไร ขอแค่ได้ทำงานแบบนี้ไปทุกวัน มีเงินเดือนกิน เพราะอีกไม่นานก็จะเกษียณอายุแล้ว เหนื่อยมามากแล้ว ทำมาเยอะแล้ว ขอทำงานแบบสบายๆ จนเกษียณก็แล้วกัน แค่ความคิดแบบนี้ ผู้บริหารก็เลยมองว่า นี่ไง Deadwood

ในชีวิตการทำงานจริงๆ นั้น ผมเชื่อว่า เราทุกคนจะต้องเจอพนักงานแบบที่ว่ามาข้างต้นอย่างแน่นอนอยู่แล้ว บางครั้งเราก็มองว่า พนักงานกลุ่มนี้ไม่มีประโยชน์อะไรกับองค์กรเลย ไม่มีผลงาน ไม่มีมูลค่าเพิ่มใดๆ แบบนี้น่าจะเอาออกไปจากองค์กรให้หมด

ผมคิดว่า เราก็ควรจะต้องมาพิจารณาถึงสาเหตุลึกๆ ว่า ทำไมพนักงานคนนี้ถึงถูกมองว่าเป็น Deadwood จริงๆ แล้วเขาเป็นอย่างนั้นจริงๆ หรือเราคิดว่าเขาเป็น

ประสบการณ์ตรงของผมเองเลย ครั้งหนึ่งผมเคยพิจารณาลูกน้องคนหนึ่งว่าเป็น Deadwood เพราะพัฒนาอะไรก็ไม่ได้ ผลงานก็ไม่ออก สอนก็ไม่จำ ทำอะไรก็ไม่เป็น ผ่านไปเป็นปีๆ ก็ยังคงเหมือนเดิม ก็เลยมองว่านี่ไง Deadwood แต่นายผมมากระตุกความคิดผมไว้ว่า ให้ลองพิจารณาถึงจุดแข็งจุดอ่อนจริงๆ ของพนักงานคนนี้อีกที แล้วเรียกเขามาคุยแบบเปิดใจเลยว่าทำไมผลงานไม่ได้จริงๆ สุดท้ายก็ได้คำตอบว่า จริงๆ แล้วพนักงานไม่ถนัด และไม่เหมาะกับงานนี้ ก็เลยมีการโอนย้ายงานไปอยู่ในงานที่เขาถนัด

ปรากฏว่าสุดท้ายพนักงานคนนี้กลายเป็น star ได้เลยครับ เพราะเขาถนัดและชอบงานนั้นมากกว่า ผมก็เลยรู้สึกว่าคำว่า Deadwood นั้นอาจจะไม่ใช่ก็ได้ คำที่เหมาะสมน่าจะเป็นคำว่า Misfit มากกว่า ก็คือ ไม่เหมาะกับงานนั้นๆ เราจะได้มองงานที่เหมาะให้เขาได้ หรือ หาทางพัฒนาเขาให้เจอสิ่งที่ fit กับเขาได้

เพราะถ้าใช้คำว่า Deadwood นั่นก็เปรียบเสมือน ตายแล้ว ไม่สามารถที่จะปั้น หรือพัฒนาได้อีกแล้วนั่นเอง